Τηλεργασία: Θα επιστρέψουμε ποτέ στα γραφεία μας;

Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τις νέες συνθήκες εργασίας. Σε πλήθος χωρών, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, απασχολεί τουλάχιστον το μισό της εργατικό δυναμικό που κάνει δουλειά γραφείου, στο σπίτι. Σποραδικά μπορεί να είχε χρειαστεί να δουλέψει κάποιος από το σπίτι, κυρίως σε κάποια έκτακτη συνθήκη, αλλά ποτέ ξανά δεν εργάστηκε μαζικά ο κόσμος εκτός γραφείου. Η ίδια η λέξη τηλεργασία δεν είναι πια ένας νεολογισμός, αλλά έχει μπει στα λεξικά του κόσμου.

Ένα χρόνο μετά η τηλεργασία δεν έχει δείξει σημάδια κόπωσης, το αντίθετο. Όσο το ένα lockdown διαδέχεται το άλλο, όλο και μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων στους οποίους δίνεται η δυνατότητα, παραμένουν σπίτι.

Οι εργοδότες πριν την πανδημία θα κοίταζαν με μισό μάτι έναν εργαζόμενο ο οποίος θα τους πρότεινε να δουλέψει από το σπίτι. Η υποχρεωτικότητα όμως του μέτρου και η υπερπήδηση των όποιων αρχικών εμποδίων, απέδειξαν ότι δεν χρειάζεται να καθόμαστε πίσω από ένα γραφείο από τις 9 μέχρι τις 5 για να είμαστε αποδοτικοί.

Φτάνουμε σιγά-σιγά στο χρονικό σημείο κατά το οποίο οι οι εργοδότες θα πρέπει να σκεφτούν τι θα γίνει με το μέτρο της τηλεργασίας μόλις αυτή σταματήσει να είναι υποχρεωτική. Θα τους πουν να γυρίσουν πίσω ή να συνεχίσουν από το σπίτι;

Η  Google είναι μία μόνο από τις εταιρείες μεγαθήρια που ανακοίνωσαν ότι η τηλεργασία είναι ελεύθερη προς επιλογή για όποιον εργαζόμενο το επιθυμεί. Αντίστοιχες δηλώσεις έκανε και ο CEO του Twitter, Jack Dorsey, προς τους υπαλλήλους του αφήνοντας τους το ελεύθερο της επιλογής, ακόμα και για πάντα. Ακόμα πιο αβέβαιος για το μέλλον των κτιρίων με γραφεία φάνηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Unilever, Alan Jope, κάνοντας την εκτίμηση πως η πενθήμερη παρουσία στο γραφείο είναι πια μια μόδα άλλων εποχών.

Οι εργαζόμενοι από την άλλοι έχουν εκφράσει θετικές, αλλά και αρνητικές σκέψεις για το γενικότερο πλαίσιο της τηλεργασίας. Κυριότερο αρνητικό είναι το έλλειμμα της συναναστροφής με τους συναδέλφους, κάτι που έχει τραγικές επιπτώσεις στην δημιουργικότητα. Η ανταλλαγή απόψεων, ακόμα και το διάλειμμα για καφέ, είναι μια αναντικατάστατη μορφή brainstorming η οποία λείπει.

Στη ζυγαριά των θετικών, όσοι είναι γονείς έχουν επιτέλους χρόνο να αφιερώσουν στα παιδιά τους. Ακόμα και αυτή η μία ώρα που ήθελαν κάθε μέρα για να πάνε στη δουλειά, είναι κερδισμένος χρόνος για την οικογένεια. Το κλείσιμο των σχολείων και η τηλεκπαίδευση μπορεί να κάνει δύσκολη τη συμβίωση μερικές φορές στο σπίτι, όμως αυτό είναι άλλο μεγάλο κεφάλαιο του τρόπου ζώης μας εν μέσω πανδημίας.

Σύμφωνα με μία έρευνα της ασφαλιστικής Legal & General, 7 στους 10 εργαζόμενους γονείς θα ήθελαν να συνεχίσουν να εργάζονται από το σπίτι. Έστω και σε μία πιο χαλαρή μορφή τηλεργασίας κατά την οποία θα πρέπει να πηγαίνουν στο γραφείο για κάποιες ώρες ή κάποιες μέρες μέσα στην εβδομάδα. Από όσους δουλεύουν αυτή τη στιγμή στο σπίτι, το 54% εκτιμά ότι είναι πιο παραγωγικό να εργάζεται στο σπίτι και δεν θα ήθελε να χάσει αυτή τη νέα σχέση που έχει χτίσει με τα παιδιά του και χωρίς να χρειάζεται να θυσιάσει κάτι από την καριέρα του.

Μπορεί το 2020 να μη σήμανε τον οριστικό θάνατο του γραφείου, όμως η τηλεργασία άλλαξε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Η διάθεση κάποιων να επιστρέψουν στον χώρο εργασίας μόλις τους επιτραπεί δείχνει τη δυναμική της νέας πραγματικότητας που θα αρχίσει να παίρνει σχήμα με το τέλος της πανδημίας. Όσοι δεν έχουν παιδιά ή τους αρέσει να δουλεύουν στο γραφείο θα έχουν αυτή τη δυνατότητα. Κατά κάποιο τρόπο οδηγούμαστε σε μία νέα συνθήκη που θα εργαζόμαστε και μέσα και έξω από το γραφείο μας σε μια νέα ρευστή και ενδιαφέρουσα κατάσταση.

Το μεγαλύτερο δίδαγμα της εμπειρίας της τηλεργασίας είναι ότι οι εργοδότες κατάλαβαν ότι δεν χρειάζεται να ελέγχουν τους εργαζόμενούς τους δια της φυσικής παρουσίας. Όλα δείχνουν ότι ισχύει το αντίθετο, οι εργαζόμενοι είναι πιο αποδοτικοί από ποτέ φτάνοντας ίσως για πρώτη φορά σε μια win-win συμφωνία με τους εργοδότες τους.

Πηγή: ratpack.gr