Σιέστα, η συνήθεια που πρέπει να κάνουμε λατρεία.

“Η φύση μας έχει προγραμματίσει να κοιμόμαστε στη μέση της ημέρας, αυτό μάλλον ξεκίνησε από την ανάγκη να αποφύγουμε τον ήλιο του μεσημεριού”. Αυτό έλεγε ο William Dement, ο παγκοσμίου φήμης ερευνητής στον τομέα του ύπνου, και τον θυμήθηκα αρκετές φορές κατά τη διάρκεια προηγούμενης εβδομάδας.

Το σπίτι ήταν δίπλα στη θάλασσα και έτσι ήταν πολύ εύκολο να δραπετεύσεις από τη ξαπλώστρα στην παραλία, να ρίξεις ένα ωραίο υπνάκο και να επανέλθεις δριμύτερος το απόγευμα. Αλλά ίσως πρέπει να το καθιερώσουμε και όταν δεν είμαστε διακοπές. Σε πολλές χώρες, όπως η Ισπανία και η Κίνα, οι επιχειρήσεις θεωρούν πολύ αποδοτικό να δίνουν στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να ρίχνουν ένα υπνάκο στη μέση της ημέρας. Τα πνευματικά, σωματικά και οικονομικά οφέλη της μεσημεριανής σιέστας είναι πολλά. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που ξεκουράζονται στη μέση της ημέρας έχουν αυξημένη ενέργεια, καλύτερες σχολικές επιδόσεις και μεγαλύτερη αίσθηση ευτυχίας και λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς.

• 63 δισ. δολάρια: Το ετήσιο κόστος στις ΗΠΑ από τη χαμένη παραγωγικότητα λόγω υπνηλίας
• 70 δισ. δολάρια: Παγκόσμιος τζίρος το 2017 από πωλήσεις προϊόντων για καλύτερο ύπνο
• 33%: Το ποσοστό των Αμερικανών που κοιμούνται λιγότερο από 6 ώρες κάθε νύχτα
• 7-9: Οι συνιστώμενες ώρες ύπνου για τους ενήλικες
• 6,8: Οι ώρες που κοιμούνται κατά μέσο όρο κάθε νύχτα οι Αμερικάνοι
• 7,1: Οι ώρες ύπνου των Ισπανών
• 6,9: Οι ώρες ύπνου των Ελλήνων
• 70%: Το ποσοστό των Βρετανών που κοιμούνται λιγότερο από επτά ώρες τη νύχτα
• 6,5: Οι ώρες ύπνου για ένα μέσο Κινέζο εργαζόμενο που εργάζεται σε αστική μητρόπολη
• 0,5 έως 2,5: Οι λιγότερες ώρες ύπνου των αστροναυτών σε σύγκριση με όταν βρίσκονται στη Γη

Ο μεσημεριανός υπνάκος αναζωογονεί το μυαλό και το σώμα, ίσως επειδή δίνει το χρόνο στον εγκέφαλο να κάνει ένα μικρό συμμάζεμα. Ακόμα και 6 λεπτά χαλάρωσης μπορούν να βελτιώσουν το τμήμα της μακροχρόνιας μνήμης που σχετίζεται με την ικανότητα ανάκλησης γεγονότων και γνώσεων.

Με 20-30 λεπτά βελτιώνονται οι κινητικές δεξιότητες (μέχρι και η ταχύτητα πληκτρολόγησης) και την εγρήγορση, ενώ τα 30-60 λεπτά θα ενισχύσουν τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων. Η NASA μέτρησε και βρήκε ότι σιέστα 40 λεπτών βελτίωσε κατά 34% την απόδοση πιλότων και αστροναυτών και κατά 100% την εγρήγορση και την ετοιμότητα.

Άτομα με στέρηση ύπνου που ξεκίνησαν να κοιμούνται το μεσημέρι μείωσαν τα επίπεδα κυτοκινών (οι πολλές κυτοκίνες μπορεί να βλάψουν τα σωματικά όργανα) και νορεπινεφρίνης (αδρεναλίνη που μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση, άγχος και καρδιακές αρρυθμίες). Αυξάνεται η απόδοση στην εργασία έως και 34% χάρη στη μείωση του στρες, την αυξημένη προσοχή στη λεπτομέρεια και τη βελτίωση των γνωστικών ικανοτήτων. Τα άτομα που το κάνουν είναι επίσης λιγότερο επιρρεπή σε παρορμητικές αποφάσεις και έχουν μεγαλύτερη ανοχή στην απογοήτευση.

Καινοτόμες εταιρείες όπως η Google πιστεύουν στην ιδέα ότι 20 λεπτά κλειστών ματιών μπορούν να οδηγήσουν σε αρκετές ώρες αυξημένης παραγωγικότητας και έτσι εγκατέστησε τα EnergyPods στην έδρα της, το Googleplex, το 2010. Οι υπνοκάψουλες συνδυάζουν τις lounge πολυθρόνες με ένα «προστατευτικό κάλυμμα ιδιωτικότητας» που επιτρέπει στους χρήστες να αποφεύγουν τα αδιάκριτα μάτια των συναδέλφων. Μέσα στην κάψουλα ο χρήστης μπορεί να διαλέξει μουσική και να ρυθμίσει το χρονοδιακόπτη για να ξυπνήσει από φώτα και κραδασμούς. Και μια χρήσιμη-άχρηστη πληροφορία.

Η ισπανική λέξη σιέστα προέρχεται από το λατινικό sexta (που σημαίνει έξι), σύμφωνα με τον Juan Jose Ortega, αντιπρόεδρο της Ισπανικής Κοινωνίας Ύπνου, επειδή οι Ρωμαίοι σταματούσαν για να φάνε και να ξεκουραστούν την έκτη ώρα της ημέρας. Μετά τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο στα τέλη της δεκαετίας του 1930 πολλοί ήταν αναγκασμένοι να έχουν δύο θέσεις εργασίας για να στηρίξουν τις οικογένειές τους. Το διάλειμμα των 2 ωρών επέτρεπε στους εργαζόμενους να έρθουν στο σπίτι για μια σύντομη ανάπαυση μεταξύ των βαρδιών, να φάνε κάτι, να πάρουν έναν υπνάκο και να ξοδέψουν χρόνο με την οικογένεια.

Του Θανάση Παναγόπουλου στην Athensvoice.gr